Opieka nad seniorem z reumatyzmem

Reumatyzm to bardzo szerokie pojęcie, które odnosi się aż do 200 różnych schorzeń. Najczęściej używamy go potocznie, jako ból stawów wywołany zmianą pogody czy opuchnięcia po długim spacerze. Związane z reumatyzmem przypadłości mogą być jednak bardziej złożone.

 

Reumatyzm – najważniejsze informacje

Czym zatem jest reumatyzm? Pojęcie odnosi się do chorób związanych z bólem mięśni i stawów. Mogą mieć one charakter zapalny (np. reumatoidalne zapalenie stawów czy zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa) albo niezapalne (choroba zwyrodnieniowa stawów). Reumatyzm wiąże się ze zmianami chorobowymi w stawach, kościach oraz w nerwach. Bywa mylony z artretyzmem, ale ta choroba wywołana jest zaburzeniami w metabolizmie kwasu moczowego.

Rozpoznanie reumatyzmu jest szybkie. Wystarczy badanie rentgenowskie, ultrasonograficzne albo tomografia komputerowa. Czasami przy podejrzeniu reumatyzmu wykonywane jest również badanie krwi – zmiany reumatyczne są związane z podwyższonym OB, niedokrwistością i obniżonym poziomem białych krwinek. Krew może także zawierać tzw. czynnik reumatoidalny, stanowiący marker procesów autoimmunologicznych.

 

Skąd się bierze reumatyzm?

Częstą przyczyną reumatyzmu jest właśnie reakcja autoimmunologiczna. Ma to miejsce w sytuacji, gdy reakcje układu odpornościowego doprowadzają do uszkadzania tkanek własnych organizmu. Według ekspertów do wystąpienia reumatyzmu mogą przyczynić się także czynniki genetyczne, a także dieta. Bywa, że reumatyzm jest skutkiem ubocznym reakcji organizmu na alergie.

Niejasne przyczyny związane z występowaniem reumatyzmu utrudniają skuteczną profilaktykę przeciwko tej chorobie. Istnieją jednak pewne czynniki ryzyka, które warto brać pod uwagę. Są to: duża wilgoć w otoczeniu, częste przemarzanie organizmu, nadmierne obciążenie stawów, zaniedbywanie chorób zapalnych, nieodpowiednia dieta. Dbanie o zdrowie, ubieranie się odpowiednio do pogody i zdrowe odżywianie się może więc zapobiec wystąpieniu reumatyzmu.

 

Jak rozpoznać reumatyzm?

Nie każdy senior zdaje sobie sprawę, że cierpi właśnie na reumatyzm. Rozpoznanie i zdiagnozowanie choroby jest ważne ze względu na późniejsze leczenia farmakologiczne, które może znacząco zmniejszyć ból i poprawić jakość życia. Dlatego opiekując się osobą starszą warto zwracać uwagę na takie objawy jak: gorączka, nagła utrata masy ciała czy ogólne osłabienie. W późniejszych etapach postępowania choroby mogą pojawić się już bardziej widoczne objawy. Należą do nich:

• bóle stawów,
• strzykanie w stawach,
• zniekształcenia stawów,
• ograniczenie ruchomości stawów,
• deformacja kończyn,
• zanikanie mięśni,
• bóle w okolicy kręgosłupa i kości biodrowej,
• przykurcze palców dłoni,

 

Opieka nad seniorem z reumatyzmem – o czym należy pamiętać?

 

Farmakoterapia

Zdiagnozowana osoba starsza z pewnością przyjmuje leki. Mogą to być leki sterydowe czy miejscowe preparaty o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Chociaż do zadań opiekunki nie należą czynności związane z leczeniem farmakologicznym, warto zwracać uwagę, czy senior przyjmuje leki zgodnie z zaleceniami lekarza. Szczególnie jeśli skarży się na nasilenie objawów. W takich sytuacjach warto zasięgnąć opinii eksperta, który zdecyduje o zwiększeniu dawki lub przepisze inne leki.

Aktywność fizyczna

Senior cierpiący na bóle mięśni i stawów nie powinien rezygnować z ruchu. Możesz skonsultować z lekarzem, jakie aktywności będą odpowiednie dla podopiecznego. Zachęcaj go także w miarę możliwości do samodzielności. Jeśli jest w stanie wykonać niektóre czynności pielęgnacyjne lub samodzielnie się ubrać, stwórz mu warunki, by to robił. Jeśli senior jest mobilny, zachęcaj go do spacerów – pamiętaj przy tym o odpowiednim ubraniu, które ochroni przed niską temperaturą, ale też nie przegrzeje ciała.

Zdrowa dieta

Podstawą jest natomiast odpowiednia dieta. Podopiecznych trudno namówić do zmiany nawyków żywieniowych, ale warto to robić. Nawet niewielkie modyfikacje mogą wpłynąć pozytywnie na zdrowie i ograniczyć uciążliwe objawy chorobowe. Senior cierpiący na reumatyzm powinien spożywać produkty bogate w kwasy omega-3, które znaleźć można w morskich rybach, orzechach włoskich, oliwie z oliwek. Równie ważnym składnikiem jest kolagen, występujący w produktach z żelatyną, czyli po prostu w galaretkach, najlepiej tych z kurzych łapek czy nóżek wieprzowych. Na stawy dobrze wpływają także ryby w galarecie oraz zupy na wywarze z kurzych łapek.